Ben 20 yıldır Endometriozis hastasıyım. Belki de daha önce adını hiç duymamış olabilirsiniz, çikolata kisti hastalığı desem size daha tanıdık gelebilir. Endometriozis, rahimin içini döşeyen tabakanın rahmin dışında bir yerde oluşmasıyla gelişen bir hastalık. Üreme çağındaki 10 kadından birinde görülüyor, yaklaşık olarak Türkiye’de 2 milyon kadında var. Liseye giden bir genç kızda ya da anne olamayan 35’inde bir kadında da görülebiliyor. Maalesef hastalığın teşhisi süresi ortalama 8 yıl, şöyle düşünün şikayetleriniz var ama ne olduğu bir türlü bulunamıyor ya da diğer hastalıklarla karıştırılıyor. Teşhis geç konulduğundan hastalığın tedavisi de gecikiyor ve ilerliyor.
15 yaşlarındaydım, her küçük kız gibi bende ergenliğe giriş yapacağım günü iple çekmiştim. İlk adet günümden itibaren aşağı yukarı her ay adetin ilk günlerinde bu dönemim ağrılı geçerdi. Okula gitmekte, derse konsantre olmakta, rahat uyumakta zorlanırdım, kendimi halsiz ve yorgun hissederdim. Çok yoğun adet kanamalarım olurdu. Kız arkadaşlarıma sorardım sizin ağrınız yok mu? Siz neden böyle değilsiniz? Bazıları bugünlerinin nasıl başlayıp bittiğini anlamadığını bazıları da ilk günlerin biraz zor geçtiğini söylerdi. Annem ve ananem evlenmeden önce aynı şeyleri yaşadığını, zamanla geçtiğini, normal olduğunu söylerdi. Üşütmüş olmalıydım, kendimi iyi korumuyordum ve evlenince geçerdi. Lisede iken birkaç doktora gittik, ultrason çektirdik, görünen her hangi bir sorun yoktu. Her şey yolundaydı, bu yaşlarda böyle şeyler olurdu, dedi doktor.
Bazı dönemlerde şikayetlerim tavan yapsa da yaptırdığım kontrollerde, 26 yaşıma kadar herhangi bir şeye rastlanmadı. Sonra bir gün aniden ağrılarım dayanılmaz oldu ve acile gitmek zorunda kaldım, doktor yumurtalıklarımda 7 cm lik bir kist olduğunu söyledi. Birkaç kadın doğum uzmanına daha göründüm ve 2007 yılında acilen ameliyata alındım. Ameliyatta kist alındı ve bir an önce evlenip çocuk yapmam tavsiye edildi. Ama benim henüz eş adayım bile yoktu. Ameliyat sonrası şikayetlerim de geçmedi; kansızlık, halsizlik, ağrılı adet ve ağrılı tuvalete çıkma… her ay mutlaka bir gün şikayetlerim yüzünden işe gidemiyordum.
Ameliyattan yaklaşık 1 yıl sonra evlendim. Doğal yollardan gebe kalamadım, hormon testleri çok iyi çıkmadı, yumurta kalitem ve doğurganlık oranım düşükmüş. Endometriozis maalesef yarattığı ağrı ve diğer şikâyetlerin yanında doğurganlığı da etkileyen kronik bir hastalık. Ben de bu yanını da gösterdi.
Yaşam kalitenizi düşürse de Endometriozisle yaşamak elbette mümkün ve de herkesin hasta öyküsü birbirinden farklı. Her kronik hastalıkta olduğu gibi düzenli doktor kontrollerini ihmal etmemelisiniz, doktorunuzun yönlendirmesine ve önerdiği ilacı düzenli kullanmaya özen göstermelisiniz. İşlenmiş gıdalardan uzak durmak, dengeli beslenmek, Endometriozis diyeti yapmak, yoga veya plates yapmak bu hastalığın yan etkilerini azaltan şeylerden.
Eğer sizde, çocuğunuzda veya yakınlarınızda ağrılı adet görme, ağrılı cinsel ilişki, ağrılı idrar veya dışkılama, bağırsak hassasiyeti veya sindirim problemleri, yorgunluk, halsizlik, kısırlık.. şikayetlerinden biri veya birkaçı var ise, bir kadın doğum uzmanına görünün. Şikayetlerinizi tek tek anlatın ve ısrarcı olun, çünkü herkesin ağrı düzeyi başkadır, sizi anlamayabilirler. Pes etmeyin, ısrarcı olun, boş vermeyin.
Türkiye’de kadın hastalıkları ve doğum uzmanı hekimlerinin 2009 yılında kurduğu bir dernek var. Endometriozis ve Adenomyozis Derneği. Doktorum sayesinde bu dernekten ve yaptığı çalışmalardan haberdar oldum. Son bir yıldan bu yana bende dernek çalışmalarının bir parçasıyım. Derneğimiz, kurulduğu 2009 yılından bu yana pek çok ulusal ve uluslararası toplantıya ev sahipliği yaptı. Dünya genelindeki toplantı ve kongrelerde görev aldı. Ayrıca akademik çalışmaları yanında hasta, hasta yakınlarına ve toplumun her kesimine ulaşmak için bazı aktivitelerde yer aldı. Bunlardan ilki 2017 yılında, Bursa’da Bursa Eker I Run koşusuydu. Koşu boyunca özel bir stant kuruldu ve halkı bilinçlendirmek için genç hekimler bu standa görev aldılar. Koşuya bazı hocalarımızda katılarak destek verdiler. Ardından İstanbul'da yapılan Avrasya maratonuna derneğimiz adına katılan gönüllü genç doktorlarımız çikolata kistine dikkat çekmeye çalıştılar. T.C. Sağlık Bakanlığı İstanbul Halk Sağlığı Müdürlüğü Çocuk, Ergen, Kadın ve Üreme Sağlığı Hizmetleri Birimi ile birlikte (ÇEKÜSH) yaklaşık 200 aile hekimine hizmet içi eğitimde Endometriozis ve Adenomyozis Derneği olarak ‘’Endometriozis-Kronik Pelvik Ağrı- Dismenore’’ eğitim verildi. Bu yıl Antep ve Kayseri’de Hekimleri ve sağlık çalışanlarını bilgilendirmek ve Endometriozis konusunu tüm yanlarıyla ele almak ve derinlemesine inceleyebilmek için toplantılar düzenlendi. Bu aktivitelere ek olarak, her yıl dünyada düzenlenen “Mart Endometriozis Farkındalık Ayı” için derneğimiz tarafından hazırlanan çikolata kisti bilgilendirme videosu basında ve sosyal medya hesaplarımızda yer aldı.
Siz de gönüllü olarak Endometriozis ve Adenomyozis Derneğine destek olmak, farkındalık çalışmalarına katkı sağlamak isterseniz This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. adresine eposta atabilir veya 05325156999 numaralı telefonu arayabilirsiniz.
Derneğin web sayfası olan www.endometriozis.org sayfasını ve sosyal medya hesaplarını takip ederek Endometriozis ile ilgili detaylı bilgilere ulaşabilir, hekimlerin bilgilendiren videolarını izleyebilir, hikayenizi paylaşabilirsiniz. Desteğini bekliyoruz.
